این روزها بسیاری از مردم در بازار بورس فعال بوده و از نوسانات آن باخبرند. در طول ماه های گذشته استقبال گسترده ای از سوی مردم در قبال بازار بورس صورت گرفته است. دلیل این امر آن است که بازار بورس، فرصتی عالی برای کسب سود و افزایش درآمد است. سرمایه گذاری در بورس اگر با دانش و به صورتی هوشمندانه انجام شود می تواند بازدهی بسیار بالا داشته باشد.
در سال های گذشته، اصلی ترین راهی که مردم برای سرمایه گذاری سراغ داشتند، سپردن پول ها به بانک بود. بیشتر مردم پول و سرمایه خود را در بان کها سپرده گذاری کرده و به سودی که از فعالیت های بانک نصیب آن ها می گردد امید داشتند. البته در طول این سال ها بازار بورس نیز به عنوان جایی برای سرمایه گذاری مطرح بود اما بیشتر سرمایه گذاری ها در بانک ها صورت می گرفت.
در طی چند ماه گذشته، فرصت هایی که در پی سرمایه گذاری در بورس به دست می آمدند، بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفتند. به همین دلیل افراد بسیاری تشویق شدند تا در این عرصه فعالیت خود را آغاز کنند. بسیاری از مردم برای آشنایی با بورس و یادگیری اصول سرمایه گذاری در آن اقدام کردند، سهام های مختلف را خریداری نموده و پیگیر نوسانات و جریان های حاکم بر بازار بورس بوده اند.
مانند هر بازار مالی دیگری، بازار بورس نیز هم فرصت های بسیار زیادی برای سود و هم موقعیت های فراوانی برای زیان دیدن دارد. سود و زیان و نوسان های مختلف جزیی جدانشدنی از بازارهای مالی، از جمله بورس است. با این وجود، داشتن آگاهی و دانش کافی و توانایی تحلیل و درک وضعیت بازار، نقشی کلیدی در موفقیت در سرمایه گذاری در بورس ایفا می کند.
به همین جهت در این مطلب قصد داریم به شکلی جامع به معرفی بورس بپردازیم. در ادامه درباره مفاهیمی چون سهام خواهیم گفت و هم چنین به توضیح درباره اصول و مفاهیم اساسی سرمایه گذاری خواهیم پرداخت.
بورس چیست؟
پیش از آن که هر مفهومی را مورد بررسی قرار دهیم، لازم است با مفهوم بورس، یا همان بازار سهام، آشنایی کامل داشته باشیم.
بورس، بازاری است که در آن دارایی های مختلف در قبال پول با یکدیگر مورد مبادله و معامله قرار می گیرند. این ساده ترین تعریفی است که می توان از بازار بورس داشت. بورس بازاری است برای معامله و مبادله دارایی های مختلف، که چارچوب قانونی خاص را دارد. در گذشته خرید و فروش در بورس نیازمند حضور فیزیکی بود اما امروزه به لطف گسترش اینترنت، این کار در بستر فضای مجازی انجام می شود.
به طور کلی دارایی هایی که در بازارهای مختلف معامله می شوند را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: دارایی های مالی و دارای های غیرمالی یا واقعی.
دارایی های مالی همان دسته از دارایی هایی هستند که خودشان ارزش خاصی ندارند، بلکه ارزش و اعتبار آن ها به پشتوانه چیز دیگری تعیین می گردد. معروف ترین دارایی مالی در بورس، همان سهام یک شرکت است. یک برگه سهام به خودی خود تنها یک کاغذ است؛ اما تعیین می کند که شما چه میزانی از سهام آن شرکت و سود آن را تحت مالکیت خود دارید. بورس بازاری است که در آن این دارای های مالی با یکدیگر معامله می شوند.
دارایی غیرمالی همان دارایی هایی اند که خودشان دارای ارزش و اعتبار مشخص و مستقلی هستند. ارزش این دارایی ها بر اساس ویژگی ها و مشخصه های مختلف آن ها تعیین می شود. از جمله معروف ترین دارایی های غیرمالی یا واقعی می توان به خانه، ملک و یا ماشین اشاره کرد.
حال می توان تعریف دقیق تری از بورس ارائه داد. بورس، یا به عبارتی مناسب تر، بورس اوراق بهادار، بازاری رسمی برای مبادله دارایی های مالی مانند سهام و اوراق مشارکت است. بازار بورس، بازاری شفاف است؛ به این معنا که هر شرکت سهامی عام که بخواهد وارد بازار بورس بشود، باید قوانین مربوط به این بازار را پذیرفته و اطلاعات مالی مرتبط با خود را به صورت واضح و شفاف ارائه کند.
چگونگی سرمایه گذاری در بازار بورس
سرمایه گذاری در بازار بورس و شروع فعالیت در این بازار، بسیار آسان است؛ مخصوصا امروزه که معاملات به صورت اینترنتی انجام می شود و بیشتر مراحل به صورت مجازی دنبال می شود.
لازمه فعالیت و سرمایه گذاری در بازار بورس آن است که به سن قانونی رسیده باشید. در آن صورت می توانید به یک گارگزار رسمی و معتبر بورس مراجعه کنید. در ابتدا لازم است به سامانه سجام رفته و در آن جا مراحل احراز هویت و اعتبار سنجی را پشت سر بگذارید. پس از آن می توانید به یک کارگزار رسمی و تایید شده بورس مراجعه کنید و در آن جا نیز ثبت نام کنید.
پس از ثبت نام در یک کارگزار رسمی بورس، شما کد معاملاتی یا کد بورسی منحصر به فرد خود را دریافت خواهید کرد. کد معاملاتی، شناسه اختصاصی شما برای فعالیت در بازار بورس است؛ تمامی سرمایه گذارانی که در بازار بورس فعالیت می کنند یک کد بورسی مخصوص دارند.
تا به این جا شما مراحل شروع سرمایه گذاری در بورس را با موفقیت پشت سر گذاشته اید. اگرچه ثبت نام و شروع سرمایه گذاری در بورس کاری آسان است، اما فعالیت در بازار بورس و انجام معاملات مختلف در آن پیچیدگی های خود را دارد.
بازار بورس، بازاری پیچیده و در عین حال جذاب است. لازمه موفقیت در این بازار، داشتن دانش و آگاهی خوب و توانایی بالای تحلیل است. شما باید بتوانید قدرت تحلیل بالایی داشته باشید تا قادر باشید وضعیت بازار را از قبل پیش بینی کرده و رفتار سایر سرمایه گذاران را به خوبی تجزیه و تحلیل کنید. در کنار این دانش و توانایی بالای تحلیل، تجربه عنصر مهم دیگری برای موفقیت در بازار بورس است.
تصمیم های نسنجیده، شتاب در سرمایه گذاری و خرید سهام شرکت های مختلف بدون تحلیل وضعیت آن ها، می تواند سرمایه شما را از بین ببرد و زیان زیادی را متوجه شما سازد. به همین دلیل لازم است حتما پیش از فعالیت در بورس، به خوبی در این رابطه مطالعه کرده و اطلاعات گردآوری نمایید.
چگونگی سوددهی در بازار بورس
کسب سود در بازار بورس به دو شکل کلی انجام می شود: بازده نقدی و بازده سرمایه ای.
بازده نقدی، حالتی است که در آن سهامداران یک شرکت از محل سود آن شرکت، به سود نقدی دست می یابند. به عنوان مثال اگر شرکتی در پایان سال مالی فعالیتش سوددهی داشته باشد، بر اساس ضوابط و ساسیت های مالی آن شرکت، بخشی از سود سالیانه به صورت نقدی به سهامداران تعلق می گیرد.
بازده سرمایه ای، حالتی است که در آن ارزش سهام یک شرکت بر اساس عوامل مختلف افزایش می یابد؛ در نتیجه، افزایش قیمت سهام شرکت موجب کسب سود برای سهامداران آن شرکت می شود. این روش، اصلی ترین روش برای کسب سود در بازار بورس است.
به عنوان مثال فرض کنید شما سهام یک شرکت داروسازی را به قیمت ۵۰۰ تومان خریده اید. این شرکت پس از مدتی موفق به ساخت دارویی مهم می شود و در نتیجه ارزش سهام آن از ۵۰۰ تومان به ۶۰۰ تومان می رسد. در این صورت ارزش قیمت سهام آن شرکت ۲۰ درصد افزایش یافته و دارایی های شما قیمت بیشتری نسبت به قبل دارند.
بهترین شرکت های بورس
در هر بازه زمانی، بر اثر عوامل مختلف بهترین شرکت های بورس از نظر سوددهی و بازده تغییر می کنند. تغییرات اقتصادی و سیاسی نقش مهمی در این موضوع دارند. با این حال چند شرکت در طول یک سال گذشته به عنوان بهترین شرکت های پربازده در بورس شناخته شده اند. از جمله این شرکت ها می توان به شرکت فولاد مبارکه اصفهان، شرکت پتروشیمی شازند، شرکت نفت ایرانول، شرکت پالایش نفت تهران، شرکت ملی صنایع مس ایران، شرکت پتروشیمی پارس، شرکت ارتباطات سیار ایران، شرکت سیمان فارس نو، شرکت مواد اولیه داروپخش، شرکت فولاد خوزستان، شرکت نفت بهران، شرکت ذوب آهن اصفهان و شرکت صناعی پتروشیمی خلیج فارس اشاره کرد.
باز هم ذکر این نکته ضروری است که وضعیت بازده این شرکت ها در بازه های زمانی مختلف و در اثر عوامل گوناگون تغییر می کند. در بازار بورس، سوددهی بالای یک شرکت در یک مقطع تضمین کننده سوددهی آن در آینده نیست.
مزایای سرمایه گذاری در بورس
راه های مختلفی برای سرمایه گذاری وجود دارد. سپرده گذاری در بانک و خرید ارز از جمله راه های رایجی هستند که مردم برای سرمایه گذاری استفاده می کنند. با این حال بازار بورس، بازاری امن و قابل اطمینان است که می تواند نسبت به این دو مورد هم بهتر باشد.
سهام بسیاری از شرکت هایی که در بورس فعالیت دارند، در یک بازه زمانی چند ماهه به سوددهی های کلان رسیده؛ در برخی موارد ارزش سهام یک شرکت چند برابر شده و سود قابل توجهی را نصیب سهامداران کرده است. در حالی که سوددهی ناشی از سپرده گذاری در بانک یا خرید ارز بسیار کمتر از این است.
از دیگر مزیت های قابل توجه سرمایه گذاری در بورس می توان به قابلیت نقدشوندگی بالا، حفظ سرمایه در برابر تورم و امکان سرمایه گذاری، حتی با سرمایه های کم و محدود اشاره کرد. بازار بورس فرصتی عالی برای سرمایه گذاری است که با داشتن دانش و تجربه کافی در آن می توان به سودهای قابل ملاحظه ای دست یافت.
